در این زیر سیستم می توان برنامه شستشوی تجهیزات ازمایشگاهی را تعریف نمود و وضعیت انجام نظافت های روزانه آزمایشگاه را توسط پرسنل خدمات پیگیری نمود.

در این زیر سیستم امکان کنترل کیفیت آزمایشاتی که در آزمایشگاه انجام می شود بر اساس برنامه های سالانه آزمایشگاه فراهم است. درحال حاضر می توان کیفیت آزمایشات را بر اساس روش های مقایسه استاندارد نظیر روشهای زیر مورد ارزیابی قرار داد:

• روش باقیمانده موارد آزمون (روش تحلیل F-Test)
• روش تکرار پذیری (روش تحلیل شوان)
• روش مقایسه با ماده مرجع (روش تحلیل T-Test)

این زیرسیستم مسئول ثبت و پاسخ گویی به سفارشات مشتریان می باشد. برخی از امکانات این زیر سیستم عبارتند از:

• امکان ثبت و نگهداری اطلاعات مشتریان
• امکان ثبت سفارش
• امکان ارسال نتیجه سفارشات مشتریان از طریق پست الکترونیکی
• امکان ثبت و رسیدگی به شکایات مشتریان
• تعریف اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه در راستای شکایات ثبت شده
• پیگیری سیستمی اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه محول شده به پرسنل آزمایشگاه
• امکان تعریف و برگزاری نظرسنجی از مشتریان در ارتباط با کیفیت نتایج آزمایشات

زیر سیستم تجهیزات:

هدف این زیرسیستم اطمینان از آماده بودن تجهیزات آزمایشگاهی می باشد.  بدین منظور کار از ثبت تجهیز آغاز شده و تا کنترل دوره ای، تعمیر و کالیبراسیون را پوشش می دهد. در ادامه به معرفی بخش های مختلف این زیر سیستم پرداخته می شود:

تعریف نوع نمونه و انتخاب حیطه کاری

در گام نخست، از بخش انواع تجهیز، نوع تجهیز مورد نظر را تعریف می نمائیم.

سپس حیطه کاری را مشخص می کنید. حیطه های کاری قابل تعریف می باشد و صرفا جهت دسته بندی تجهیزات استفاده می شود و تاثیری در روال کاری ندارد.

ثبت تجهیز

پس از طی مرحله فوق، از قسمت لیست تجهیزات، نسبت به ثبت تجهیز اقدام نمائید.

با کلیک بر روی گزینه “ثبت تجهیز جدید” پنجره ای جهت درج مشخصات تجهیز باز می شود.

 

پس از تکمیل اطلاعات اولیه، می توانید توضیحات تکمیلی و نحوه استفاده از تجهیز را ثبت نمائید.

نهایتا با بارگزاری تصویر تجهیز، این قسمت به پایان می رسد.

برنامه کالیبراسیون

در قسمت لیست تجهیزات، در کنار هر تجهیز سه گزینه وجود دارد.

این علائم به ترتیب مربوط به “حذف تجهیز”، تغییر وضعیت تجهیز” و نهایتا “عملیات” می باشد.

در قسمت عملیات گزینه کالیبراسیون را کلیک کرده تا صفحه مربوطه باز شود.

در این قسمت انواع مختلف کالیبراسیون قابل تعریف است.، نوع های CBU، NCR و “دوره ای”.

با انتخاب نوع دوره ای زمان شروع و پایان درج می شود تا در موعد مقرر سامانه به مدیر آزمایشگاه هشدار دهد.

همچنین با کلیک بر روی علامت کنار هر دوره، می توان مستند مربوط به کالیبراسیون تجهیز را بارگزاری نمود.

تعمیرات:

در صورتی انجام تعمیر بر روی یک تجهیز، از گزینه “عملیات”، (مشابه مسیر کالیبراسیون) به قسمت تعمیرات رفته، و شرح تعمیر را ثبت می نماید. این مسئله برای بایگانی سابقه تعمیرات یک تجهیز کاربرد دارد.

کنترل های دوره ای

یکی از مهمترین قسمت های زیر سیستم تجهیزات کنترل دوره ای تجهیزات می باشد، این امر تضمین کننده کیفیت تجهیز برای انجام آزمایشات می باشد. بدین منظور مطابق آنچه که در زیر سیستم نمونه ها شرح داده شد، ابتدا باید پارامترهای کنترلی را تعریف نمود.

سپس در قسمت لیست تجهیزات، عملیات، گزینه کنترل دوره ای را کلیک نمائید.

همانطور که مشاهده می کنید برای PH متر مدل testo ، یک روش اجرایی کنترل به صورت روزانه تنظیم شده است.

وقتی با کلیک بر روی گزینه درخواست های کنترل (گزینه نارنجی رنگ) وارد شیت کنترل می شوید.

در این قسمت، پارامترهای کنترلی، نتایج و وضعیت دستگاه بر روی نمودار مشخص می شود.

همناطور که مشاهده می کنید با مشخص شدن حدود بالا و پائین در نمودار، هنگامی که یک پارامتر مقداری خارج از محدوده دریافت کند، سیستم، دستگاه را از حالت فعال خارج نموده و یک عدم انطباق ثبت می کند. بدین وسیله همانطور که در زیر سیستم نمونه ها توضیح داده شد، امکان پیگیری مسئول آزمایشگاه و ثبت اقدامات اصلاحی و پیشگیرانه مهیا می شود.

این زیر سیستم مسئول ثبت، نظارت و کنترل کالا ها و مواد اولیه ای است که بمنظور انجام آزمایشات وارد آزمایشگاه می گردند.برخی از امکانات این زیر سیستم به شرح زیر است:

• ثبت درخواست خرید کالاها و مواد اولیه مورد نیاز آزمایشگاه
• ثبت اطلاعات کالا ها و مواد اولیه ورودی به آزمایشگاه (نوع کالا، نام کالا، تامین کننده، تاریخ ورود، تاریخ انقضا و …(
• چاپ برچسب به ازای هر کالا یا ماده اولیه بمنظور تسهیل در امر پیگیری آن در آزمایشگاه
• تعریف پارامتر های ارزیابی و کنترل به ازای هر نوع از کالا ها و مواد اولیه
• تعریف روش ها و نحوه کنترل مواد اولیه و کالا های آزمایشگاهی
• امکان تعریف فرمول های محاسباتی بمنظور محاسبه خودکار برخی از پارامتر ها توسط طرف اول
• ثبت درخواست های کنترل مواد اولیه بصورت خودکار توسط سیستم
• ثبت عدم انطباق در کنترل مواد اولیه و کالا های آزمایشگاهی بصورت دستی و یا خودکار توسط سیستم
• نمایش سابقه کنترل های انجام شده برای یک ماده اولیه یا کالا بر روی نمودار
• نمایش جزئیات دقیق عدم انطباق های رخ داده در سیستم
• امکان تعریف و محول کردن اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه به پرسنل آزمایشگاه
• امکان پیگیری وضعیت اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه ثبت شده در سیستم
• امکان تعیین صلاحیت و دسترسی پرسنل نسبت به انجام آزمایشات و کنترل محلول های آزمایشگاه

زیر سیستم محلول ها بمنظور کنترل و نظارت بر تولید و نگهداری محلول های مورد نیاز در آزمایشگاه طراحی شده است. امکانات اصلی این زیر سیستم به شرح زیر می باشد:

• امکان ثبت و نگهداری محلول های تولید شده در سیستم و چاپ برچسب برای ردیابی محلول در آزمایشگاه
• امکان تعریف دستورالعمل ساخت محلول ها (نحوه تولید محلول، تجهیزات و مواد اولیه مورد نیاز)
• تعریف پارامتر های مورد ارزیابی در سنجش محول ها
• تعریف روش های اجرایی سنجش و کنترل محلول ها
• امکان تعریف فرمول های محاسباتی بمنظور محاسبه خودکار برخی پارامتر ها توسط طرف اول
• ثبت درخواست های کنترل محلول ها بصورت خودکار توسط سیستم (ساعتی، روزانه، هفتگی و …)
• ثبت عدم انطباق در کنترل و آزمایشات محلول ها بصورت دستی و یا خودکار توسط سیستم
• اعلام وقوع عدم انطباق بصورت پیامکی به مسئولین مروبوطه (مثلا به مسئول خط تولید کارخانه)
• نمایش سابقه کنترل های انجام شده برای یک محلول بر روی نمودار
• نمایش جزئیات دقیق عدم انطباق های رخ داده در سیستم
• امکان تعریف و محول کردن اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه به پرسنل آزمایشگاه
• امکان پیگیری وضعیت اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه ثبت شده در سیستم
• امکان تعیین صلاحیت و دسترسی پرسنل نسبت به انجام آزمایشات و کنترل محلول های آزمایشگاه

زیر سیستم نمونه ها

در زیر سیستم نمونه ها – به عنوان زیر سیستم اصلی – هدف، تشکیل برگه آزمایش یک نمونه و ثبت و کنترل نتایج است. بدین منظور می بایست گام های ذیل به ترتیب طی شود.

گام اول: تعریف نوع نمونه

در گام نخست ابتدا باید انواع نمونه هایی که در آزمایشگاه مورد آزمون قرار می گیرد مشخص شود. به عنوان مثال در یک کارخانه رب، رب یک نوع نمونه است و یا در یک کارخانه لبنیات، دیگ هم یک نوع نمونه محسوب می شود. چرا که مورد آزمایش قرار می گیرد.

جهت تعریف نوع نمونه، از منوی سمت چپ، گزینه “مدیریت انواع نمونه” را کلیک کرده و سپس گزینه “افزودن نمونه جدید  ” را کیک می کنید.

بدین ترتیب با درج یک عنوان برای نمونه مورد نظر، و زدن دکمه ذخیره، نمونه به لیست نمونه ها افزوده می شود.

گام دوم: تعریف زیر نوع

پس از تعریف انواع نمونه، نوبت به تعریف زیر نوع می رسد، هر نمونه حداقل یک و یا حداکثر n زیر نوع دارد.

جهت تعریف زیر نوع، از گزینه عملیات، افزودن زیر نوع را کلیک کنید.

سپس در منوی باز شده، عنوان زیر نوع را ثبت و دکمه خروج را می زنید.

بدین ترتیب، زیر نوع مربوطه افزوده می شود.

گام سوم: تعریف پارامترهای کنترل

در برگه ی آزمایش هر نمونه، پارامترهای مختلفی سنجیده می شود، نرم افزار این امکان را به شما می دهد تا پارامترهای مورد نظر خود را تعریف نمایید،

جهت اینکار، از منوی سمت راست، گزینه “پارامترهای کنترل” را کلیک کرده سپس از قسمت “ثبت پارامتر جدید” نسبت به ثبت پارامتر اقدام می نمائید.

توجه داشته باشید که در این سامانه، ۴ نوع پارامتر قابل تعریف است،

• پارامترهای معمولی: این دسته پارامترها صرفا یک مقدار عددی می پذیرند، مانند ۶، ۱۰۰، ۰٫۵
• پارامترهای محاسباتی: این دسته پارامترها دارای زیر پارامترهایی هستند و بر اساس یک فرمول ریاضی محاسبه می شوند، مانند وزن خالص که دارای زیر پارامترهای “وزن ظرف” ، “وزن فویل آلمینیومی” و “وزن کل” می باشد؛ بدین ترتیب با ورود مقادیر هر یک از زیر پارامترها، مقدار پارامتر اصلی طبق فرمول از پیش تعریف شده محاسبه و مشخص می شود.

• پارامترهای کیفی (توصیفی): در این دسته از پارامترها، مقدار یک گزینه از بین چند گزینه است، به عنوان مثال، خوب یا بد، سالم یا معیوب و یا، ضعیف، متوسط، قوی.

تعریف این مقادیر، از منوی سمت راست بخش “مقادیر کیفی” میسر است

• پارامترهای تاریخی: اما بعضی دیگر از پارامترهای داخل یک برگه آزمایش ماهیت تاریخی دارند، مانند تاریخ انقضاء نمونه، تاریخ تولید و …

همچنین برای هر پارامتر می توانید چندین واحد اندازه گیری ثبت کنید، به عنوان مثال پارامتری ماننده اندازه یا طول با واحد سانتی متر و اینچ سنجیده می شود.

گام چهارم: تعریف آزمون

پس از تعریف پارامتر، حال باید روش های اندازه گیری پارامتر را تعریف نمود، این روش های مختلف سنجش یک پارامتر دلایل گوناگونی می تواند داشته باشد، که آن بسته به نوع نمونه مورد آزمون و یا ابزار اندازه گیری متفاوت است، به عنوان مثال پارامتری مانند وزن هم توسط باسکول و هم توسط ترازو قابل سنجش است و قطعا روش های این دو متفاوت است.

جهت این کار، از منوی سمت راست، گزینه آزمون ها را کلیک کرده و سپس گزینه “آزمون جدید” را می زنید.

در صفحه نمایش داده شده، اطلاعات مورد نیاز را وارد می کنیم.

گام پنجم: روش های آزمایش (برگه آزمایش)

در این گام می خواهیم تعیین کنیم که برای هر نمونه، چه آزمون هایی می بایست انجام شد. جهت اینکار از منوی سمت راست به قسمت “مدیریت انواع نمونه” رفته و از قسمت عملیات، گزینه روش های آزمایش را کلیک کنید.

سپس در صفحه باز شده گزینه “روش آزمون جدید” را کلیک می کنید.

در ادامه صفحه ی جدیدی باز می شود که در آن می توانید پارامترهایی که در برگه نمونه مورد قرار دارد درج کنید.

برای اینکار کافیست از لیست کل آزمون ها، آزمون های مورد نظر را انتخاب و درج کنید.

بعد از افزودن پارامترهای مورد نظر، فرم را ذخیره کنید.

گام ششم: ثبت نتایج

از بخش “مدیریت انواع نمونه”، گزینه “عملیات”، عنوان “آزمایشات” را انتخاب کنید.

در صفحه باز شده، بر روی گزینه “عملیات” کلیک کنید.

در منوی باز شده امکانات مختلفی در اختیار قرار می گیرد.

با کلیک بر روی گزینه ثبت نتایج، به برگه آزمون وارد می شوید.

ابتدا، آزمون گر، تجهیزات و محلول هایی که از آن جهت این آزمایش استفاده خواهد نمود را مشخص می نماید تا بدین وسیله سامانه شرایط تجهیزات و محلول و … را برای این آزمون بسنجد.

در گام بعد وارد قسمت درج مقادیر می شوید.

همانطور که مشاهده می شود، در قسمت اول نوع نمونه مشخص می شود، سپس مقادیر مختلف درج می شود.

نهایتا سامانه مقادیر را با استانداردهای ملی و داخلی کنترل نموده، در صورت مغایرت به مسئول فنی آزمایشگاه هشدار می دهد.

گام هفتم: عدم انطباق و اقدام اصلاحی/ پیشگیرانه

این هشدارها در بخشی با عنوان “لیست عدم انطباق” در منوی سمت راست قابل مشاهده و پیگیری است.

در مقابل هر عدم انطباق، سه دکمه وجود دارد، دکمه نارنجی رنگ این عدم انطباق را از لیست حذف می نماید، دکمه زره بین شکل، مربوط به مشاهده جزئیات عدم انطباق و گزینه آخر مربوط به ثبت اقدام اصلاحی / پیشگیرانه است.

در صفحه مربوطه، پس از درج شرح اقدام مورد نظر و تعیین مسئول پیگیری، تاریخ های انجام، پیگیری و بررسی اثر بخشی نیز مشخص می شود.

توجه داشته باشید که برای هر عدم انطباق چندین اقدام اصلاحی / پیشگیرانه قابل تعریف است.

سایر امکانات:

دسترسی به آزمون ها:

از جمله دیگر امکانات این سامانه جهت بهبود مدیریت آزمایشگاه، کنترل دسترسی آزمون گران به درج مقادیر است، در قسمت “دسترسی آزمون ها” می توانید بر اساس توانایی و برنامه های کاری تعیین کنید هر شخص توانایی انجام کدام آزمون ها را دارد.

گزارش هزینه آزمایشات:

از دیگر امکانات زیر سیستم نمونه، محاسبه هزینه آزمایشات انجام شده برای هر نمونه است، این هزینه بر اساس هزینه تعیین شده برای هر روش آزمون است.

یکی دیگر از کاربردهای این بخش محاسبه هزینه ی (صدور فاکتور) برای نمونه هایی است که آزمایشگاه به عنوان یک آزمایشگاه همکار برای مشتریان خود انجام می دهد.

این زیر سیستم کلیه امور مربوط به تجهیزات مورد استفاده در آزمایشگاه، از قبیل کنترل و نگهداری، کالیبراسیون و تعمیرات را مدیریت و مستند می نماید. امکانات اصلی این زیر سیستم به شرح زیر می باشد:

• امکان تعریف و گروه بندی تجهیزات
• ایجاد شناسنامه برای هر تجهیز(شامل نام، مدل، شماره سریال، شرکت سازنده و شرکت تامین کننده)
• ثبت و نگهداری سوابق مربوط به کالیبراسیون تجهیزات
• ثبت و نگهداری سوابق تعمیرات تجهیزات آزمایشگاه
• امکان تعریف روش های اجرایی و دستورالعمل های کنترل تجهیزات (تعیین پارامتر های مورد ارزیابی، حدود بالا و پایین، واکنش سیستم در هنگام رخ دادن عدم انطباق و …)
• ثبت و نگهداری سوابق کنترل های دوره ای دستگاه ها
• ثبت درخواست های کنترل تجهیزات بصورت خودکار توسط سیستم (ساعتی، روزانه، هفتگی و …)
• ثبت عدم انطباق در کنترل دوره ای تجهیزات بصورت دستی و یا خودکار توسط سیستم
• نمایش وضعیت سابقه کنترل های انجام شده برای یک تجهیزات بر روی نمودار
• نمایش جزئیات دقیق عدم انطباق های رخ داده در سیستم
• امکان تعریف و محول کردن اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه به پرسنل آزمایشگاه
• امکان پیگیری وضعیت اقدامات اصلاحی/پیشگیرانه ثبت شده در سیستم
• امکان تعیین صلاحیت و دسترسی پرسنل نسبت به انجام کنترل های دوره ای تجهیزات آزمایشگاه